Adwokat pełni bardzo istotną rolę w wymiarze sprawiedliwości. Jest ogromnym wsparciem i pomocą prawną dla swoich Klientów, a wiadomo, że czasami sprawy, które prowadzi nie należą do najłatwiejszych. Mimo wszystko należy pamiętać, że każdy człowiek ma prawo do obrony, niezależnie od popełnionego czynu. Czy zatem adwokat ma prawo do odmowy obrony? 

1. Co to jest odpowiedzialność adwokata?
2. Co o odmowie obrony mówi prawo o adwokaturze?
3. Odmowa obrony przez konflikt interesów
4. Czy konflikt osobisty może mieć wpływ na odrzucenie sprawy przez adwokata?
5. Dobro osobiste prawnika
6. W jakich jeszcze sytuacjach adwokat ma prawo do odmowy obrony?
7. Podsumowanie

CO TO JEST ODPOWIEDZIALNOŚĆ ADWOKATA?

Odpowiedzialność adwokata ma na celu ochronę interesów klienta oraz zachowania wysokich standardów jego reprezentacji. Przede wszystkim prawnik zobowiązany jest do przestrzegania kodeksu etyki, który wymaga zachowania poufności, uczciwości i lojalności wobec swoich klientów. Adwokat ponosi pełną odpowiedzialność za rzetelne prowadzenie sprawy, zapewnienie kompletności dokumentacji oraz dochowanie tajemnicy adwokackiej. W przypadku naruszenia tych zobowiązań może on zostać pociągnięty do odpowiedzialności dyscyplinarnej lub cywilnej, a nawet utracić prawo wykonywania zawodu. Wszystkie prawa i obowiązki adwokata wobec klienta określa ustawa "Prawo o adwokaturze", które obowiązuje w Polsce od 26 maja 1982 roku.

 

CO O ODMOWIE OBRONY MÓWI PRAWO O ADWOKATURZE?

 

Chociaż odmowy ze strony prawnika nie zdarzają się często to ustawa przewiduje możliwość odstąpienia adwokata od prowadzenia sprawy lub udzielenia pomocy prawnej. Może to nastąpić tylko z ważnych powodów, które muszą zostać przedstawione zainteresowanemu. W przypadku spraw z urzędu, takiego zwolnienia udziela jednak tylko ten organ, który wyznaczył do obrony danej sprawy, o ile szczególny przepis nie stanowi inaczej. W praktyce prowadząc sprawy karne w Białymstoku kierujemy się jakością obrony, jak i wnikliwym spojrzeniem czy nie naruszy ona zasad etyki zawodowej. 

ODMOWA OBRONY PRZEZ KONFLIKT INTERESÓW

To kluczowa okoliczność, przez którą adwokat może odmówić potencjalnemu klientowi udzielenia pomocy prawnej. Następuje ona wtedy, kiedy adwokat już wcześniej udzielił pomocy, ale stronie przeciwnej w sprawie. W takiej sytuacji prowadzenie dalszego działania lub reprezentowanie nowego klienta mogłoby prowadzić do konfliktu interesów, co dalej podważa zasadę bezstronności i lojalności wobec klienta. Współpraca w kancelarii adwokackiej opiera się przede wszystkim na zaufaniu między klientem a jego obrońcami, dlatego taka sytuacja mogłaby naruszyć zaufanie i obiektywne spojrzenie na sprawę. Właśnie w takim przypadku etyka zawodowa nakazuje wręcz adwokatowi odmówić przyjęcia obrony, aby zapewnić wszystkim stronom sprawiedliwy proces.

 

CZY KONFLIKT OSOBISTY MOŻE MIEĆ WPŁYW NA ODRZUCENIE SPRAWY PRZEZ ADWOKATA?

Jednym z istotnych powodów, dla których adwokat może odmówić świadczenia pomocy prawnej, jest pojawienie się konfliktu interesów między nim a klientem. Takie sytuacje zachodzą, kiedy między obrońcą a osobą szukającą pomocy prawnej istniały wcześniej okoliczności, które mogą wpłynąć na obiektywność i profesjonalizm adwokata w trakcie wykonywania jego zawodowych obowiązków. Przykładem może być osobista niechęć lub konflikt, który miał miejsce w przeszłości. W takich przypadkach obawia się, że osobiste emocje mogłyby przeszkodzić w należytym reprezentowaniu interesów klienta, co byłoby sprzeczne z zasadami etyki zawodowej. W trosce o zachowanie najwyższych standardów profesjonalizmu i uczciwości, adwokat ma prawo, a nawet obowiązek, odmówić przyjęcia takiej sprawy, aby zapewnić klientowi możliwość znalezienia obrońcy, który będzie w stanie zapewnić bezstronną i skuteczną pomoc prawną.

 

DOBRO OSOBISTE PRAWNIKA

Są również sytuacje, w których udzielenie pomocy prawnej klientowi wiąże się z negatywnym wpływem na własne dobro osobiste adwokata, bądź majątkowe. W tym przypadku dotyka to bezpośrednio prywatnej sfery życia prawnika. Pomimo, że etyka zawodowa mówi o działaniu w najlepszym interesie dla klienta to adwokat nie może działać na własną szkodę. Sprawa, która może przynieść obrońcy straty nie pozwala mu w pełni zaangażować się i obiektywnie spojrzeć na proces. Unikając takiej sytuacji, która narusza dobro osobiste adwokata pozwala mu na odmowę obrony klienta. 

 

W JAKICH JESZCZE SYTUACJACH ADWOKAT MA PRAWO DO ODMOWY OBRONY?

 

Istnieją również inne sytuacje pozwalające na nieprzyjęcie sprawy przez adwokata:

    •     kiedy adwokat brał wcześniej udział w danej sprawie pełniąc funkcję publiczną, np. jako prokurator
    •     sprawa dotyczyłaby bliskiej adwokatowi osoby 
    •     gdy strona przeciwna jest już klientem kancelarii, do której zwrócono się o pomoc
    • upoważnienie do obrony zostało wystawione przez nieuprawnioną do tego osobę, np. rodzica pełnoletniego oskarżonego

 

PODSUMOWANIE 

Jak widać zawód adwokata to bardzo wymagające oraz przede wszystkim odpowiedzialne zajęcie. Odpowiedzialne, nie tylko za siebie, ale za drugiego człowieka. Dlatego prawo odmowy jest istotnym elementem zawodowej etyki adwokatów. Ma ono na celu ochronę interesów klienta i zachowanie wysokich standardów profesjonalnej obsługi każdego z nich. Podsumowując nasz artykuł adwokat ma prawo do odmowy obrony, ale są to zazwyczaj wyjątkowe sytuacje. Jeśli się pojawią powinien w takim przypadku wyjaśnić powody odmowy klientowi i, jeśli to możliwe, skierować go do alternatywnych źródeł pomocy prawnej.