Jak ustanowić służebność drogi koniecznej?

Przepisy prawne regulują możliwość ustanowienia służebności drogi koniecznej. Na czym dokładnie polega służebność drogi koniecznej? Jak ją ustanowić? Jakie warunki należy spełnić? Czy za służebność drogi koniecznej należy się wynagrodzenie? Na wszystkie pytania odpowiemy w tym artykule.

1. Co to jest służebność gruntowa?
2. Służebność drogi koniecznej.
3. Procedury ustanowienia służebności drogi koniecznej
4. Wynagrodzenie
5. Warunki do ustanowienia służebności drogi koniecznej.
6. Pomoc prawna w służebności drogi koniecznej.

 

Co to jest służebność gruntowa?

Służebność to prawo innej osoby do określonego korzystania z nieruchomości, która należy do kogoś innego. Bardzo często przy zakupach nieruchomości spotykamy się z problemem dojazdu do nich. Problematyczne parkowanie na działkach, należących do innego właściciela, czy regulacje mówiące o zabudowach nośników reklamowych na cudzych gruntach, bądź budowy nieruchomości z oknami, które otwierają się w przestrzeń sąsiedniej działki zaliczają się do służebności gruntowej. W tym artykule opowiemy o ustanowieniu najczęstszej służebności gruntowej, czyli służebności drogi koniecznej.

 

Służebność drogi koniecznej

Jest to sytuacja, w której zakupiona nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej, bądź do budynków gospodarskich należących do tej nieruchomości. Właściciel zakupionej posiadłości może żądać od właścicieli sąsiednich gruntów potrzebnej właśnie służebności. W dalszej części opiszemy na czym polega ustanowienie służebności drogi koniecznej.

 

Procedury ustanowienia służebności drogi koniecznej

Ustanowienie drogi koniecznej odbywa się następującymi sposobami:

• przed sądem cywilnym w postępowaniu nieprocesowym, czyli nie ma potrzeby składania pozwu do sądu, a konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku. Kto może złożyć taki wniosek? Właściciel nieruchomości władnącej (czyli takiej, na rzecz której ustanawia się służebność), współwłaściciele takiej nieruchomości, bądź jeden z nich przy braku sprzeciwu pozostałych, a nawet użytkownik wieczysty. 
• zawarcie odpowiedniej umowy pomiędzy stronami – właścicielem nieruchomości władnącej i obciążonej. Taką umowę zawiera się w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności - dana czynność prawna będzie nieważna ze względu na niedochowanie tej formy.
• przez zasiedzenie – taka możliwość również istnieje, i nawet nierzadko jest wykorzystywana. Natomiast należy pamiętać o okresach wymaganych do zasiedzenia, jak przy zasiedzeniu nieruchomości. 

 

Wynagrodzenie 

Ustanowienie służebności drogi koniecznej może nastąpić nieodpłatnie lub za odpowiednim wynagrodzeniem. W przypadku zawarcia pomiędzy stronami umowy w przedmiocie ustanowienia służebności drogi koniecznej, strony nie muszą decydować się na jej ustanowienie za wynagrodzeniem. 

Sytuacja komplikuje się, kiedy nie ma zgodnego stanowiska właścicieli nieruchomości władnącej i obciążonej. W sytuacji konieczność ustanowienia drogi koniecznej pozostawiamy sądowi, wówczas zostanie ustalone wynagrodzenia za ustanowienie służebności. Trzeba pamiętać, że wynagrodzenie za ustanowienie drogi koniecznej nie może służyć bezpodstawnemu wzbogaceniu się właściciela nieruchomości. Powinno być proporcjonalne do tego, jak bardzo droga konieczna ingeruje w prawa właściciela nieruchomości obciążonej.

 

Jakie są warunki do ustanowienia służebności drogi koniecznej?

Należy również pamiętać, że nie zawsze możliwe jest uzyskanie służebności drogi koniecznej, nawet jeśli wydaje się, że takowe prawo przysługuje. 
Jak więc uzyskać służebność drogi? Przede wszystkim muszą zostać spełnione następujące warunki:

• brak zagwarantowanego trwałego dostępu działki do drogi publicznej,
• uwzględnienie istniejącego interesu społeczno-gospodarczego,
• wytyczenie drogi koniecznej jest niezbędne dla umożliwienia uprawnionemu odpowiedniego korzystania z niej ograniczając szkody, które mogą powstać przez jej obecność na obciążonej działce

 

Pomoc prawna w ustanowieniu służebności drogi koniecznej

Ustanowienie służebności drogi koniecznej jest słusznym rozwiązaniem w polskim prawie. Może wydawać się trudnym do uzyskania, szczególnie jeśli obie strony nie dbają o wspólny interes. Wtedy warto sięgnąć po pomoc i skierować się do adwokata prawa cywilnego w Białymstoku specjalizującego się takimi sprawami cywilnymi. Trzeba pamiętać, że przede wszystkim ustanowienie służebności drogi koniecznej zapobiega konfliktom sąsiedzkim i chroni interesy właścicieli nieruchomości zgodnie z poszanowaniem zasad współżycia społecznego.