Spadek to termin używany w kontekście prawa cywilnego i dotyczący dziedziczenia majątku po zmarłym przez spadkobierców. Obejmuje on zarówno aktywa, takie jak: nieruchomości, pieniądze, rzeczy wartościowe, ale także i pasywa: długi, zobowiązania. Po śmierci osoby bliskiej spadkobiercy muszą podjąć decyzję, w jaki sposób, i czy w ogóle, przyjąć spadek.

Zanim spadkobierca podejmie decyzję o sposobie przyjęcia spadku, powinien znać wartość aktywów i pasywów, które przejdą na niego po śmierci spadkodawcy. Należy również pamiętać, że przyjęcie spadku wiąże się z odpowiedzialnością za długi zmarłego – może się zdarzyć, że spadkobierca będzie musiał spłacić długi, które przekraczają wartość odziedziczonego majątku. Co wtedy? Na to pytanie znajdziesz odpowiedź poniżej.

Sposoby przyjęcia spadku

 

Kodeks cywilny przewiduje dwa główne sposoby przyjęcia spadku: proste przyjęcie spadku, oraz przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Spadek można także odrzucić. 

Proste przyjęcie spadku, inaczej zwane przyjęciem spadku wprost jest podstawową formą przyjęcia spadku. Polega ono na przejęciu zarówno aktywów, jak i pasywów, które pozostawił po sobie zmarły. Spadkobierca przyjmuje spadek w pełnej odpowiedzialności, co oznacza, że odpowiada za długi spadkodawcy bez żadnych ograniczeń. Dzięki temu ma pełne prawo do majątku i w pełni decyduje o dalszym losie spadku. Jeśli chce to może go sprzedać, bądź dowolnie nim rozporządzać. Procedura prostego przyjęcia spadku nie wiąże się z dodatkowymi formalnościami oprócz złożenia stosownego oświadczenia o przyjęcie spadku. Można to zrobić przed notariuszem lub w sądzie. Największym problemem w tym sposobie jest pełna odpowiedzialność za ewentualne długi zmarłego. Należy pamiętać, że jeśli wartość długów przekracza wartość majątku to spadkobierca będzie musiał pokryć koszty z własnych pieniędzy. W tym przypadku może się zdarzyć, że całkowita wartość majątku i długów zmarłego jest po prostu nieznana.

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza to sposób, który ogranicza, a tym samym zabezpiecza odpowiedzialność spadkobiercy za długi spadkodawcy. Inwentarz to nic innego jak wykaz majątku i długów zmarłego. W tym przypadku spadkobierca przejmuje spadek, ale jego odpowiedzialność za długi jest ograniczona tylko do wartości przyjętego majątku. Oznacza to, że jeżeli długi przewyższają wartość aktywów, spadkobierca nie będzie musiał pokrywać różnicy z własnych środków. To bardzo duża zaleta, ponieważ czasami zdarza się tak, że wartość zadłużeń jest nieznana lub wątpliwa. Wybierając ten sposób spadkobierca nie naraża się na niebezpieczeństwo finansowe. Jednak ta procedura może potrwać dłużej, niż proste przyjęcie spadku.

Odrzucenie spadku to decyzja, która oznacza całkowitą rezygnację z dziedziczenia. Spadkobierca, który odrzuca spadek nie przejmuje ani aktywów, ani pasywów, co oznacza, że nie odpowiada też za długi zmarłego. Odrzucenie spadku może nastąpić w dowolnym czasie, jednak spadkobierca ma na to 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o tytule swojego powołania do spadku. Należy pamiętać, że odrzucenie spadku oznacza, że spadkobierca nie będzie posiadał żadnych korzyści związanych z dziedziczonym majątkiem, a jeśli było spadkobierców kilku to jego część przechodzi na pozostałych powołanych do spadku.

Konsekwencje braku decyzji o przyjęcie spadku

Zgodnie z prawem spadkobierca ma 6 miesięcy na podjęcie decyzji o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Jeżeli w tym czasie nie złoży on oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, uznaje się, że spadek został przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza. 

Podsumowanie

 

Decyzja o sposobie przyjęcia spadku jest bardzo ważna, ponieważ ma długofalowe konsekwencje. Przyjęcie spadku wprost wiąże się z pełną odpowiedzialnością za długi, natomiast przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza daje pewne zabezpieczenie, ograniczając odpowiedzialność do wartości odziedziczonego majątku. Odrzucenie spadku może być korzystne, jeżeli spadek obciążony jest dużymi długami, ale oznacza również rezygnację z ewentualnych korzyści majątkowych. Wybór odpowiedniego sposobu przyjęcia spadku zależy od indywidualnych okoliczności, dlatego zawsze warto skonsultować się z adwokatem do spraw spadkowych w Białymstoku, aby podjąć świadomą decyzję i zmniejszyć ryzyko ewentualnych konsekwencji.