Zniesienie współwłasności domu jednorodzinnego. Sprawa naszej kancelarii adwokackiej
Czy dom jednorodzinny można podzielić w sposób fizyczny? Co to dokładnie oznacza? W jaki sposób może dokonać tego sąd?
Sposoby zniesienia współwłasności
Zniesienie współwłasności domu może być dokonane na 3 sposoby: przyznanie na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli, przez wspólne dokonanie sprzedaży lub właśnie przez podział fizyczny. Podział fizyczny polega na przeprowadzeniu w sposób trwały granic, które podzielą dom. Jednym słowem budujemy ściany wewnątrz domu, tak aby powstały dwa odrębne lokale.
Co w sytuacji gdy żadna ze stron nie chce sprzedać domu i każda z nich chce go zatrzymać dla siebie? Decyzję finalną podejmuje sąd. A co jeśli sąd popełni błąd?
Nasi klienci byli współwłaścicielami nieruchomości, na której został wybudowany dom. Trzecim współwłaścicielem była osoba z rodziny. Spór pomiędzy stronami skupiał się na sposobie zniesienia współwłasności. Nie można było w tej sytuacji dokonać całkowitego fizycznego podziału domu i gruntu – ziemia wokół domu musiałaby pozostać w dalszym ciągu we współwłasności. Nie zawsze można dokonać podziału gruntu. Jeżeli dom nie jest dzielony wewnątrz jak np. domy w zabudowie szeregowej, to nie sposób dokonać podziału samej ziemi.
Dom można było podzielić fizycznie wstawiając ściany oddzielające pomieszczenia i tworząc dwa wejścia. Powstałyby w ten sposób 2 odrębne lokale mieszkalne. Z tym, że żadna ze stron nie chciała takiego rozwiązania, ponieważ w dalszym ciągu pozostawałyby współwłaścicielami gruntu. W dalszym ciągu funkcjonowaliby w istniejącej już współwłasności, która im zdecydowanie nie służyła. Istniejącą współwłasność powodowała konflikty. Każdej ze stron zależało na pozyskaniu w całości wyłącznie dla siebie zarówno domu jak i nieruchomości, oczywiście z odpowiednią spłatą na rzecz osoby która zostałaby pozbawiona własności.
Podział fizyczny nie wchodził w grę również dlatego, że strony pozostawały ze sobą w konflikcie. Dalsze wspólne zamieszkiwanie w domu, nawet jeżeli miałaby zostać utworzone 2 odrębne lokale mieszkalne, spowodowałoby, że jeden ze współwłaścicieli faktycznie nie zamieszkiwałby w tym domu próbując w ten sposób unikać sytuacji konfliktogennych.
Sprawę prowadził sąd rejonowy, który w tej sprawie wydał postanowienie wstępne. Pewnie zastanawiacie się co to jest. Kodeks postępowania cywilnego przewiduje możliwość wydawania w sprawach orzeczeń wstępnych, aby w sposób jednoznaczny określić jakąś zasadę w procesie np. czyjąś odpowiedzialność za wypadek, czyjeś prawo lub uprawnienie. Ważne, aby postanowienie wstępne nie okazało się orzeczeniem definitywnie rozstrzygającym spór pomiędzy stronami, ponieważ wówczas mija się to z celem wydawania postanowień wstępnych. Wydanie postanowienia wstępnego, które przesądza jakąś zasadę, ma spowodować że w dalszej części procesu skupiamy się już na innych kwestiach. Najłatwiej to zobrazować na sprawach odszkodowawczych – czyli orzeczeniem wstępnym sąd orzeka że podmiot medyczny ponosi odpowiedzialność za zdarzenie, a następnie cały proces skupia się na ustalaniu wysokości odszkodowania.
W naszej sprawie sąd rejonowy wydał postanowienie wstępne i orzekł w nim o sposobie dokonania zniesienia współwłasności. Czyli de facto orzekł o tym, o czym by orzekał w postanowieniu kończącym postępowanie. Takie rozstrzygnięcie tak naprawdę było orzeczeniem rozstrzygającym cały spór pomiędzy stronami, co jest niedopuszczalne. Sposób zniesienia współwłasności również nie był satysfakcjonujący. Naszym zdaniem prowadził do utrzymywania pomiędzy stronami istniejącego konfliktu. Jedna ze stron nie mieszkałaby w tym domu. W związku z tym taki sposób zniesienia współwłasności jest niezgodny ze społeczno – gospodarczym przeznaczeniem nieruchomości. Tak to ładnie się nazywa.
Obserwujcie nas po więcej ciekawych spraw, które realizujemy w naszej Kancelarii.
O innych sprawach możecie przeczytać tutaj:
